طراحی مدل نقش رسانه‌های جمعی در مدیریت مرحله پیش از بحران

وقوع انواع بحران‌ها در جوامع امروزی و لطمات و آسیب‌های فراوان آن‏ها باعث شده در چند دهه‏ی اخیر مدل‌های گوناگونی در حوزه‏ی مدیریت بحران ارائه گردد، اما معمولاً مرحله‏ی پیش از بحران در این مدل‌ها مغفول واقع می‌شود. هدف این مقاله بررسی نقش رسانه‌های جمعی به عنوان قدرتمند‌ترین ابزار مدیریت افکار عمومی در مدیریت مرحله‏ی پیش از بحران و رسیدن به مدلی در این خصوص است. برای رسیدن به مؤلفه‌های این مدل افرادی که در حوزه‏ی رسانه و مدیریت بحران هم خبر‌گی آکادمیک و هم خبرگی تجربی داشتند، برگزیده شدند و با آن‏ها مصاحبه‏ی عمیق شد. با تجزیه و تحلیل این مصاحبه‌ها به روش تئوری‌سازی داده‌بنیاد، «مدل پروانه‌ای نقش رسانه‌ها در مدیریت مرحله پیش از بحران» طراحی شد. بر اساس این مدل، رسانه‌ها در مدیریت مرحله‏ی پیش از بحران پنج کارکرد اصلی رصد و پایش محیط، آموزش، هدایت افکار عمومی، اطلاع‌رسانی و ایجاد همبستگی عمومی دارند. یافته‌های این پژوهش نشان می‌دهد که رسانه‌ها می‌توانند در مدیریت مرحله‏ی پیش از بحران نقش به‌سزایی داشته باشند و لذا توصیه می‌شود با عمل بر اساس مدل ارائه‏شده به پیش‌بینی به موقع بحران، پیش‏گیری از آن و آمادگی برای مقابله با آن بپردازند.